Albur Tenis stołowy

Napisał IGSSTERN, 15.09 2010 r., tłumaczenie, uzupełnienie i przeróbka CADOCE kwiecień 2011 za zezwoleniem IGSSTERN
oryginalny tekst na tej stronie

Butterfly Tenergy 05 jest jedną z okładzin, które odniosły największy sukces po gumie Butterfly Sriver. Jest to guma inspirowana na chińskich okładzinach klejących, choć sama nie jest klejąca. Najważniejszą zaletą Tenergy 05 jest jej zdolność do nadawania rotacji. Po wprowadzeniu Tenergy 05, firma Butterfly zapowiedziała Tenergy 64. Ponadto na sukces Tenergy 05 przemożny wpływ miały niemieckie gumy TENSORowe. Teraz na rynku znajduje się wiele niemieckich okładzin TENSORowych bardzo zbliżonych do Tenergy. (Pojawiły się po połowie 2009 roku). Niektóre okładziny należą do typu Tenergy 05, a inne do typu Tenergy 64. Wielu ludzi nie potrafi dostrzec różnicy między tymi typami. Wiedzą tylko, że Tenergy 05 jest twardsza, a Tenergy 64 jest miększa. Więc jakie są podstawowe różnice między Tenergy 05 a Tenergy 64? Jakie są cele stawiane przed każdą z tych gum? Wreszcie które okładziny są podobne do Tenergy 05, a które do Tenergy 64?

Po pierwsze, trzeba zrozumieć, czym są Tenergy. W końcu roku 1997, Butterfly wprowadził Bryce’a, która jest pierwszą okładziną Butterfly “o silnym naprężeniu”. Bryce różnił się od niemieckich TENSORów, te zostały wprowadzone w 1998 r. Gumy TENSORowe takie, jak Joola Tango Extrem, Andro Revolution Fire i Donic Desto F1 (pierwsza wersja) posiadały bardzo silny efekt zarówno w warstwie okładziny wierzchniej, jak i podkładu. Wierzchy i gąbki zrobione były z mieszanki kauczuku naturalnego i sztucznego. Stosunek wynosił 50:50. Ale w wierzchu Bryce’a, stosunek naturalnego kauczuku do sztucznego wynosił 95:5. Zrobiony był w 95% z naturalnego kauczuku, i to był pierwszy sekret długowieczności Bryce’a. Ponadto wyglądało na to, że podkład Bryce’a był w ogóle pozbawiony efektu naprężenia. Pierwszą okładziną Butterfly, która miała wbudowany efekt naprężenia w gąbkę był Bryce Speed wprowadzony we wrześniu 2007. Nawiasem mówiąc, naturalny kauczuk jest bardzo odporny na naprężenie i zapewnia wierzchowi doskonałe możliwości nadawania rotacji. W przeciwieństwie do niego, sztuczny kauczuk wcale nie jest odporny na naprężenie, za to bardzo odporny na kompresję. Tak więc sztuczny kauczuk służy do zwiększania szybkości okładziny. Sriver był pierwszą gumą posiadającą wierzch zawierający 20% sztucznego kauczuku. Zwiększenie udziału sztucznego kauczuku daje więc więcej kopa, a w rezultacie piłka jest szybsza i ma więcej rotacji. Wiele okładzin, w tym TENSORowe gumy sprzed 2009 r. mają wierzchy w 50% zrobione ze sztucznego kauczuku. Ale Bryce był inny: dzięki specjalnej obróbce i procesowi wytwarzania wierzch był twardszy i firmie Butterfly udało się nadać Bryce’owi większe osiągi, niż miał Sriver. Ewidentnie Bryce jest szybszy niż Sriver. Niemniej jednak Bryce nie zapewniał czucia i dźwięku świeżo klejonych okładzin. Nawet Bryce nie dawał nam odczucia naturalnej gumy, choć miał wierzch zrobiony w 95% z naturalnego kauczuku.

W maju 2005 r. zadecydowano o zakazie stosowania świeżego kleju od września 2008 r. (początkowa decyzja była od 2007, ale później opóźniono zakaz do 2008). A w tym czasie Butterfly nie miał żadnych zwykłych “silnie naprężonych” okładzin które mogłyby konkurować z niemieckimi TENSORami na rynku okładzin naprężonych. Butterfly potrzebował nowej gumy, która mogłaby z powodzeniem zastąpić Srivera, będącego królem okładzin przez ponad 30 lat. Przez 7 lat od wprowadzenia Bryce’a, firma Butterfly nie odnotowała żadnego rzeczywistego postępu w dziedzinie okładzin. Aby rozwiązać ten problem, Butterfly utworzył w 2006 r. ośrodek badawczy i zaczął rozwijać nową technologię. Ale nie było już czasu na opracowanie technologii „wbudowanego naprężenia” na takim samym poziomie, jak miały to niemieckie TENSORy. Tak więc w tym samym czasie wybrana została inna propozycja. Był to projekt “Tenergy”.

Projekt Tenergy był bardzo prosty. Było to rozwinięcie już posiadanej przez firmę technologii. Wierzch Bryce’a posłużył za bazę nowej serii Tenergy. Ale kluczem do nowej okładziny była struktura czopów. Butterfly posiadał już doświadczenie w stosowaniu różnych struktur czopów to okładzin ping-pongowych. Przykładami tego są “Selvid” i “Super Sriver”. Firma Butterfly wykonała wiele prób z różnymi długościami, wielkością i rozmieszczeniem czopów. Metodą prób i błędów wybrano 3 próbki – Próbkę nr 5, Próbkę nr 64 Próbkę nr 25. Stały się one odpowiednio Tenergy 05,

Tenergy 64 i Tenergy 25. Innym istotnym aspektem stała się nowa gąbka. Butterfly wyprodukował całkowicie nowy podkład, który cechowała bardzo dobra elastyczność i wbudowany efekt naprężenia. Butterfly nazywa tę gąbkę “Sprężynową Gąbką”[1] (“Spring Sponge”) i posiada ona większe komórki (pęcherzyki, pory), niż zwykłe naprężone gąbki. Wygląda na to, że podkład został zainspirowany podkładami z okładzin chińskich. W rzeczy samej, charakterystyka Tenergy 05 jest bardzo zbliżona do chińskich okładzin klejących, choć nie jest to okładzina klejąca. Odmiennie od Bryce’a, wierzch Tenergy 05 wykazuje podstawowe cechy naturalnego kauczuku. Wierzch Tenergy 05 jest mniej elastyczny, niż Bryce’a i lepiej chwyta piłkę. Koncepcja chińskich okładzin klejących polega na tym, że twardy i przyczepny wierzch odpowiada za rotację, a bardzo elastyczna gąbka za szybkość. Koncepcja Tenergy 05 wygląda tak samo - twardy i przyczepny wierzch i elastyczny podkład z dużymi pęcherzykami.

Prawdopodobnie seria okładzin Tenergy inspirowana była chińskimi okładzinami klejącymi, tak więc po wypuszczeniu tej serii oczekiwano pojawienia się w ofercie firmy okładzin klejących. Ostatecznie Butterfly wypuścił Spin Art, okładzinę opartą na Tenergy, ale o klejącym wierzchu i twardszym podkładzie.

W końcu 2008 r., Butterfly wypuścił najpierw Tenergy 05, a następnie na początek 2009 r. firma zapowiedziała Tenergy 64 i Tenergy 25. Gumy te różni struktura czopów. Czopy w Tenergy 05 są stosunkowo krótkie (w porównaniu do Tenergy 64) i gęściej rozmieszczone: odległość czopów od siebie wynosi ok. 2,3mm. W przeciwieństwie do nich czopy Tenergy 64 są stosunkowo długie (porównując do Tenergy 05) i rozmieszczone rzadziej: ich odległość od siebie wynosi ok. 2,7mm. Zarówno w Tenergy 05, jak i Tenergy 64 czopy mają tę samą średnicę 1,7mm. Tenergy 25 posiada czopy o średnicy 2,65mm. Jeśli nie przyjrzymy się uważnie strukturze czopów, Tenergy 05 wygląda zupełnie normalnie. A Tenergy 64 wygląda normalnie na pierwszy rzut oka. Za to Tenergy 25 już na pierwszy rzut oka wygląda dziwnie.

Niestety Tenergy 25 nie odniosła rynkowego sukcesu. Prawdopodobną przyczyną jest to, że jest ona zbyt ciężka z powodu swoich dużych czopów. Za to Tenergy 05 odniosła ogromny sukces, a Tenergy 64 całkiem spory, choć nieporównywalny z Tenergy 05.

Możemy serię Tenergy określić jako gumy naprężone “nastawione na rotację”. Ale można wyróżnić ich 3 rodzaje. Pierwszym, określonym jako “ekstremalny” jest Tenergy 05, drugim – “pośrednim” jest Tenergy 64. Na koniec trzeci typ można określić jako „unikalny”, taki jak Tenergy 25. Ale z uwagi na brak sukcesu Tenergy 25, możemy po prostu podzielić nastawione na rotację okładziny na 2 rodzaje: - rodzaj ekstremalny (typ 05) i pośredni (typ 64).

Typ ekstremalny służy do nadawania maksymalnej rotacji. Dzięki gęsto rozmieszczonym i stosunkowo krótkim czopom, jego wierzch jest stosunkowo twardy. Odbicie nie jest zbyt wysokie, choć występuje odczucie twardości. Niskie odbicie i dobra przyczepność sprawiają, że topspin jest bardzo łatwy. Okładzina nie trzyma głęboko piłki, ale zapewnia poczucie, że „piłka jest ciągnięta na powierzchni”. Ten rodzaj posiada jednocześnie charakterystykę tradycyjnych okładzin o wysokich osiągach takich, jak Sriver oraz klejących okładzin chińskich. Wielu czołowych europejskich graczy lubi taką charakterystykę. Ale ten rodzaj nie pasuje zawodnikom nie lubiącym odczucia twardości. Ponadto tak, jak przy chińskich okładzinach klejących, aby nadać piłce dużą szybkość, gracz musi nadać jej dużą rotację. Przy okazji z uwagi na tłumienie odbicia blok jest bardzo dokładny i bezpieczny. Zaletami tego typu okładzin są więc silny topspin i stabilny blok.

Typ pośredni nakierowany jest na ma osiągi zrównoważone. Dzięki rzadziej rozmieszczonym i stosunkowo długim czopom, jego wierzch jest stosunkowo miękki w porównaniu z typem ekstremalnym. Choć czucie typu pośredniego jest miększe, niż ekstremalnego, to zapewnia on wyższe odbicie piłki, natomiast posiada mniejszą zdolność nadania rotacji, choć wciąż zdolność ta pozostaje bardzo silna. Ten typ posiada charakterystykę pośrednią, między typem ekstremalnym (Tenergy 05) i niemieckimi okładzinami TENSORowymi sprzed 2009 r. To dlatego może być określany jako „pośredni”. Ponieważ jest miększy i szybszy, może stanowić dobry wybór na bekhend, jeśli zawodnik nie kładzie nacisku na silny topspin bekhendowy. Wielu europejskich amatorów preferuje ten typ, ponieważ jest miększy, niż typ “ekstremalny”. Ale wielu zawodników woli niemieckie TENSORy sprzed połowy 2009 r., gdyż są szybsze, niż typ pośredni, a potrafią one zapewnić ten sam poziom rotacji. Niemniej jednak pozostaje poważnym pytaniem, czy ten “pośredni” typ nastawionych na rotację okładzin posiada realne zalety, czy też nie.

Kolejną zaletą nastawionych na rotację okładzin naprężonych jest ich długa żywotność. Niemieckie TENSORy sprzed połowy 2009 r. posiadały istotną wadę w postaci niskiej żywotności. Za to nastawione na rotację okładziny naprężone takie, jak Butterfly Tenergy 05 chlubią się długą żywotnością. Żywotność typu pośredniego wynosi ok. 75% żywotności rodzaju ekstremalnego, ponieważ wierzch typu pośredniego jest miększy, niż u ekstremalnego. Ale wciąż ich żywotność jest bardzo długa.

Wadą nastawionych na rotację okładzin naprężonych są ich stosunkowo niski i niemiły dźwięk (w porównaniu do okładzin TENSORowych sprzed połowy 2009 r.) oraz duża waga. Ponadto typ ekstremalny jest cięższy, niż pośredni, ponieważ zawiera więcej czopów na powierzchni czynnej.

Począwszy od końca 2009 r., wypuszczono nowe rodzaje niemieckich okładzin TENSORowych. Serie Andro Hexer, Tibhar Genius, Donic Baracuda, Xiom Vega, Joola Express X-plode i Mizuno Quasar są okładzinami TENSORowymi nowej generacji opartymi o tę samą koncepcję, co seria Butterfly Tenergy. Różnicą jest to, że posiadają one wierzchy w 100% z naturalnego kauczuku, podczas gdy wierzch serii Tenergy zawiera 95% naturalnego kauczuku. Nowe okładziny TENSORowe mają też gąbkę podobną do Sprężynowej Gąbki Butterfly. Z wyjątkiem czarnej gąbki Xiom, wszystkie podkłady nowych okładzin TENSORowych są w zasadzie identyczne. Nowe okładziny TENSORowe można podzielić na dwie grupy – niektóre gumy są typu ekstremalnego, a pozostałe pośredniego. Poza jedną, wszystkie marki naśladowały strategię Butterfly – najpierw typ ekstremalny, a następnie pośredni. Wszystkie zapewniają wielkie możliwości rotacji i długą żywotność. Ale dźwięk nowych okładzin TENSORowych jest mniej czysty, niż starych. Ponadto wszystkie nowe okładziny TENSORowe cierpią na tę samą przypadłość, co Tenergy – duży ciężar.

Butterfly skierowała się w przeciwnym kierunku. Podczas gdy niemieckie TENSORy zaczęły przekształcać się w gumy typu “Tenergy”, Butterfly wprowadził nową okładzinę , bardzo podobną do starych niemieckich okładzin TENSORowych. Ta guma nazywa się Roundell. Jest ona zupełnie inna, niż seria Tenergy i posiada wiele cech „starszych” okładzin TENSORowych sprzed połowy 2009 r. W konsekwencji żywotność Roundella jest bardzo krótka podobnie, jak starszych okładzin TENSORowych, a dźwięk Roundella jest bardzo czysty.

W połowie roku 2010 dodano jeden typ nastawionych na rotację okładzin naprężonych. Te gumy podobne są do okładzin typu „pośredniego”. Ale charakterystyka tych nowych okładzin jest zupełnie inna, niż Tenergy 64 i porównywalnych gum niemieckich, choć składniki i wygląd są całkiem zbliżone do Tenergy 64. Są one znacznie szybsze, niż typ pośredni, ale ich zdolność nadawania rotacji wydaje się znacznie słabsza, niż typu pośredniego, choć ich wierzchy zrobione są również w 100% z naturalnego kauczuku, i choć są one znacznie miększe, niż typ pośredni. Te nowe okładziny mogą tymczasowo zostać określone jako typ „szybki”. Seria Donic Coppa X (Coppa X1 Turbo, Coppa X1, Coppa X2, Coppa X3) i seria Adidas Response (R4 i R6) są nastawionymi na rotację okładzinami naprężonymi typu “szybkiego”. Prawdopodobnie też posiadają dobre możliwości nadawania rotacji, ale ich zwiększona szybkość powstrzymuje zawodników przed łatwym nadawaniem dużej rotacji. Można nawet poddać w wątpliwość, czy te nowe nastawione na rotację okładziny naprężone (takie, jak serie Coppa X i Response) mogą być w ogóle określane jako “nastawione na rotację” okładziny naprężone. Ale na tej stronie będą one określane jako ”szybkiego” typu nastawione na rotację okładziny naprężone, ponieważ również posiadają wierzchy z naturalnego kauczuku i porowatą gąbkę pozostałych (tj. ekstremalnych i pośrednich) nastawionych na rotację okładzin naprężonych. Albo nazwiemy je po prostu "nastawionymi na rotację " okładzinami naprężonymi. Pamiętajcie, że ten rodzaj klasyfikacji ma tylko służyć lepszemu zrozumieniu podstawowych cech okładzin ping-pongowych.

Tenergy 05 i Tenergy 64 posiadają ten sam podkład, którego twardość wynosi ok. 48º w skali Shore'a. Butterfly twierdzi, że twardość ich gąbki wynosi 36º, ale standard, którego używają jest jedyny w swoim rodzaju. Różnica między standardami niemieckimi i tym używanym przez Butterfly jest mniej więcej taka, jak skale temperatur Farenheita i Celsjusza. Tak więc pamiętajcie, że Tenergy 05 i 64 nie mają miękkiej gąbki.

[1] „Spring sponge” można tłumaczyć też jako „sprężysta gąbka”, ale choć lepiej to brzmi, wolałem odwołać się do reklamy Tenergy firmy Butterfly, w której występuje animacja w postaci małych sprężynek umieszczonych w gąbce, odpowiedzialnych za efekt odbicia tej okładziny – stąd „sprężynowa”, niczym materac sprężynowy.